Databanken
De databanken ‘Schoolloopbanen in het basisonderwijs’ (SiBO) en ‘Studie van de overgang van onderwijs naar arbeidsmarkt’ (SONAR) zijn het resultaat van de vorige vijfjarenprogramma’s van het steunpunt SSL.
Tijdens het schooljaar 2013-2014 start een nieuwe gegevensverzameling over ‘Loopbanen in het secundair onderwijs’ (LiSO).
SiBO
‘Schoolloopbanen in het basisonderwijs’ (SiBO) is een grootschalig longitudinaal onderzoek in Vlaanderen dat werd opgezet om de schoolloopbanen van kinderen doorheen het basisonderwijs te onderzoeken. Dit onderzoek startte in het schooljaar 2002-2003 met het volgen van een groep van 6000 kinderen uit de derde kleuterklas (uit ongeveer 200 scholen). De algemene bedoeling van het SiBO-project is aan de hand van informatie over studieloopbanen van de leerlingen een aantal wezenlijke kenmerken van het basisonderwijs bloot te leggen. Deze bedoeling laat zich vertalen in vier doelstellingen:
- een beschrijving geven van de (verschillen in) ontwikkeling van leerlingen en hun schoolloopbaan vanaf het kleuteronderwijs tot het einde van het lager onderwijs. Met andere woorden: het in kaart brengen van verschillende patronen of trajecten van schoolse ontwikkeling over een langere tijd;
- een verklaring bieden voor de individuele verschillen in schoolloopbanen vanuit de kenmerken van het kind en zijn/haar omgeving. Wat de kenmerken van de omgeving betreft, wordt vooral gekeken naar de invloed van gezinskenmerken enerzijds en school- en klaskenmerken anderzijds. Het meten van de invloed van individuele factoren en omgevingsfactoren op de ontwikkeling kan leiden tot het vaststellen van protectieve factoren en risicofactoren. Tegelijk worden (mediërende) mechanismen bestudeerd volgens dewelke die factoren de ontwikkeling beïnvloeden;
- vaststellen wat de effecten zijn van het gevoerde onderwijs- en schoolbeleid (onder meer het gelijkeonderwijskansenbeleid) op de schoolloopbanen van leerlingen in het algemeen en van doelgroepleerlingen in het bijzonder;
-
op basis van deze bevindingen komen tot voorstellen voor een mogelijk toekomstig beleid.
Tijdens het schooljaar 2010-2011 werden de laatste gegevens voor SiBO verzameld. Zo werden de loopbanen van één cohorte leerlingen gevolgd tot het einde van het basisonderwijs en zelfs tot het eerste jaar van het secundair onderwijs in het geval van normaal vorderende leerlingen.
SONAR
‘Studie van de overgang van onderwijs naar arbeidsmarkt’ (SONAR) is een grootschalige longitudinale databank die vanaf 1999 werd uitgebouwd om meer inzicht te verwerven in de manier waarop Vlaamse jongeren de overgang van school naar werk maken. De onderzoeksvragen die aan de basis van SONAR liggen, zijn:
- Welke paden volgen jongeren bij de overgang van onderwijs naar arbeidsmarkt?
- Welke mechanismen sorteren jongeren over deze paden?
- Welke factoren beïnvloeden het slagen of falen van deze overgang?
Om enerzijds het pad van een cohorte jongeren over een langere tijd te kunnen volgen en anderzijds de overgangspatronen over de tijd te kunnen vergelijken, werden drie geboortecohorten van 3000 jongvolwassenen bevraagd (‘cross-sectie’) en op welbepaalde tijdstippen herbevraagd (‘panel’).
In een face-to-face interview werd retrospectief gevraagd naar o.m. het verloop van de schoolloopbaan, het zoekgedrag naar werk en de kenmerken van de eerste job.
LiSO
‘Loopbanen in het secundair onderwijs’ (LiSO) is een grootschalig longitudinaal onderzoek in Vlaanderen dat wordt opgezet om de studieloopbanen van leerlingen doorheen het secundair onderwijs te onderzoeken. Er zal één cohorte leerlingen gevolgd worden vanaf het eerste jaar secundair onderwijs (2013-2014). Er worden gegevens verzameld via toetsen en vragenlijsten.
Gebruik databanken
De beschikbare SSL-databanken kunnen gebruikt worden buiten het kader van het meerjarenprogramma van het steunpunt. Hiertoe dienen SSL-promotoren en externe gebruikers enkele voorschriften na te leven. Die staan beschreven in bijgaand document ‘Gebruiksrecht SSL-databanken’.
Wie interesse heeft in de SiBO-databank, kan kijken op het informatieportaal en neemt best contact op met Bieke De Fraine (Steunpunt SONO).
De aanvraag dient volgende elementen te bevatten:
- opdrachtgever:
- (hoofd)promotor(en):
- onderzoeksinstelling:
- onderzoeker(s):
- titel:
- voorziene opleveringsdatum:
- een kopie van het onderzoeksvoorstel
- een motivatie van het nut van de LiSO-, SiBO-, of SONAR-data in dit onderzoek
- een indicatieve lijst van gevraagde variabelen
Potentiële gebruikers van de SiBO-databank vinden hier:
- alle achtergrondinformatie over de SiBO-dataverzameling;
- verschillende vragenlijsten (oudervragenlijst, leerkrachtvragenlijst,...) zijn vrij beschikbaar;
- verschillende rapporten over de dataverzameling.
Als u gebruik maakt van items uit de vragenlijsten of volledige SiBO-vragenlijsten, dan verwachten wij dat u verwijst naar de correcte bron (bv. het SSL-rapport waarin het instrument beschreven staat).
De SiBO-data zelf kan u niet consulteren via het informatieportaal.
